Czy kolory mają na nas wpływ? Psycholog i psychoterapeuta na blogu.

Wpływ kolorów na nasze samopoczucie jest interesującym tematem badań psychologicznych. Psycholodzy sugerują, że kolory mają zdolność wywoływania różnych emocji i mogą wpływać na naszą energię, koncentrację oraz relaks.

Czerwień

Jest zwykle kojarzona z intensywnymi emocjami, takimi jak miłość, złość czy pasja. Badania wykazały, że widzenie koloru czerwonego może zwiększać poziom pobudzenia fizycznego (może zwiększać tempo bicia serca i ciśnienie krwi) i emocjonalnego, a także aktywować układ nerwowy.

Czerwień może wywoływać silne emocje, takie jak złość czy pożądanie, oraz zwiększać nasze odczucie apetytu i pobudzać metabolizm. Może to prowadzić do wzrostu energii i pewności siebie, ale jednocześnie może wywoływać uczucie niepokoju lub przesycenia.

Do ciekawych wniosków doszli  Andrew J. Elliot i Daniela Niesta (2008) badając wpływ kolorów na emocje i postrzeganie atrakcyjności płci przeciwnej. Uczestnicy badania oceniali atrakcyjność osób prezentowanych na tle różnych kolorów. Okazało się, że tło czerwone zwiększało postrzeganą atrakcyjność u mężczyzn wobec kobiet. Jednak efekt ten nie był obecny u kobiet wobec mężczyzn.

Niebieski

Często jest kojarzony z odczuciami spokoju, harmonii i relaksu. Psycholodzy sugerują, że obcowanie z kolorem niebieskim może obniżać poziom stresu i napięcia, a także wpływać na naszą koncentrację. Dlatego często wykorzystuje się go w przestrzeniach pracy i szkoły, aby wspomagać skupienie i kreatywność. Dowodem na tą tezę były wyniki badanie przeprowadzone przez H.G. Moon i J. Jeong (2015). Badano wpływ kolorów na wydajność poznawczą i koncentrację. Uczestnicy badania wykonujący zadania wymagające skupienia i uwagi byli ekspozowani na różne kolory tła. Okazało się, że tło niebieskie skutkowało wyższą wydajnością poznawczą i lepszą koncentracją w porównaniu do innych kolorów.

Zielony

Kojarzony z naturą i odprężeniem. Obcowanie z kolorem zieleni może wpływać na nasze samopoczucie. Redukuje stresu i zwiększa uczucia spokoju. Najlepszym odbiciem tego jest obcowanie z naturą, zwłaszcza zielenią. Spacer późną wiosną kiedy zieleń jest najintensywniejsza może działać jak balsam na nasze skołatane nerwy. Ma pozytywny wpływ na nasze zdrowie psychiczne i ogólne dobrostan. Badanie opublikowane w czasopiśmie "Journal of Environmental Psychology" przeprowadzone przez Roger S. Ulricha (1984) opisuje wpływ widoku zieleni na rekonwalescentów po operacjach. Uczestnicy badania, którzy mieli widok na drzewa i otoczenie naturalne, mieli niższe wskaźniki bólu, lepszy nastrój i skracający się czas rekonwalescencji w porównaniu do tych, którzy mieli widok na mur.

Żółty

Zwykle kojarzony z energią, radością i optymizmem. Kontakt z kolorem żółtym może zwiększać naszą energię, pobudzać naszą uwagę i wpływać pozytywnie na nasze samopoczucie. Badanie przeprowadzone przez R. Elliot i współpracowników (2007) miało na celu zbadanie wpływu koloru na poziom energii i aktywności. Uczestnicy badania wykonywali zadania związane z aktywnością fizyczną i intelektualną na tle różnych kolorów, w tym żółtego. Okazało się, że tło żółte zwiększało poziom energii i wpływało na zwiększoną aktywność fizyczną. Warto pamiętać, że kolor żółty może pomóc w pobudzeniu umysłu i koncentracji, ale niektóre osoby mogą odczuwać go jako zbyt intensywny i drażniący.

Fioletowy

Kojarzony z kreatywnością, duchowością i intuicją. Może stymulować kreatywność i rozwijać intuicję co bywa niezwykle pomocne dla osób zajmujących się sztuką, projektowaniem czy medytacją. Badanie opublikowane w czasopiśmie "Perceptual and Motor Skills" przez K. Gerlach (2015) zmierzyło wpływ kolorów na poziom intuicji. W badaniu uczestnicy byli ekspozowani na różne kolory i oceniali swoją intuicję w zależności od koloru. Okazało się, że fioletowy był kojarzony z wyższym poziomem intuicji w porównaniu do innych kolorów.

W psychoterapii  kolory wykorzystywane są jako metody lecznicze. Terapia kolorami, znana również jako chromoterapia, to praktyka wykorzystująca różne kolory w celu poprawy zdrowia i samopoczucia. 

Jedną  z metod terapii naturalnych jest ekspozycja na światło o określonym kolorze czyli  korzystanie z lamp kolorowych, kolorowych filtrów czy światłoterapii. Każdy kolor ma przypisywane właściwości i tym samym stosowany do różnych celów terapeutycznych. Czerwień stosuje się w celu pobudzenia i zwiększenia energii oraz  w przypadku niskiego nastroju, letargu lub braku motywacji.  Pomarańczowy jest kojarzony z entuzjazmem, radością i kreatywnością dlatego wykorzystuje się go  w celu poprawy nastroju, stymulacji umysłowej i zwiększenia motywacji. Może być pomocny w przypadku depresji i apatii. Żółty stosowany jest do   zwiększenia energii, pobudzenia umysłowego i poprawy koncentracji. Może być skuteczny w przypadku  zmęczenia, braku skupienia lub niskiego nastroju.  Zielony jest kojarzony z harmonią, równowagą i odprężeniem. Stąd wykorzystywany jest do redukcji stresu, uspokojenia i regeneracji. Szczególnie pomocny bywa w leczeniu  lęku, nerwowości i napięcia. Błękitny  dobrze oddziaływuje na nas w przypadku problemów z bezsennością, niepokojem i nadmiernym myśleniem. Natomiast fioletowy używany jest w celu pobudzenia wyobraźni, stymulacji intuicji i rozwijania głębszych poziomów myślenia. Może być pomocny gdy brakuje nam inspiracji, mamy blokadę twórczą i niskie samopoczucie.

W medytacjach wykorzystywane są także wizualizacje kolorów.   Osoba skupia się na wyobrażeniu sobie konkretnego koloru i połączeniu go z zamierzonym rezultatem, takim jak osiągnięcie stanu relaksacji czy równowagi emocjonalnej.

Zastosowanie  odpowiednich kolorów w pomieszczeniach, ubraniach czy przedmiotach codziennego użytku może także mieć efekt terapeutyczny. Jeśli  zastosujemy zielony w pomieszczeniach możemy uzyskać efekt relaksu i równowagi, podczas gdy czerwień może  zwiększyć poziom naszej energii i pobudzenia.

Kolory mogą wpływać na nasze emocje, energię, koncentrację i relaks. Oczywiście reakcja na kolory jest subiektywna. Ludzie wychowani w innej kulturze lub w wyniku własnych doświadczeń mogą mieć różne reakcje na otaczające kolory. Warto jednak samodzielnie eksperymentować i obserwować, jak kolory wpływają na nasze samopoczucie i znaleźć dla siebie optymalne kombinacje w sytuacjach gdy ich potrzebujemy.